Cemil Şinasi Türün ile Blockchain ve Kripto Para Dünyası
Cemil Şinasi Türün ile son zamanların popüler konusu Blockchain ve kripto para dünyası konusunda detaylara değindik.
Öncelikle biraz kendinizden bahsedebilir misiniz?
Yaklaşık 3.5-4 senedir sadece blockchain teknolojisi üzerine düşünen, çalışan ve proje geliştiren birisiyim. Geçmişte dijital para üzerine 20 seneye yakın deneyimim var, 1997’den beri ortağı olduğum yazılım şirketlerinde yaratıcı işler üretmiş bir girişimciyim.
Yıkıcı teknolojileri nasıl tanımlıyorsunuz?
Yıkıcı teknoloji diye, alışılagelmiş yöntemlerden çok farklı şekilde bir işi yapabildiğimiz, yenilikçi, hatta devrimci yöntemler içeren teknolojilere diyoruz. Örneğin, e-posta ile birdenbire kağıt, postane, zarf, pul, postacı gibi aracıların hiç birinin olmadığı, kişiden kişiye elektronik olarak mektup yollama imkanı ortaya çıkması yıkıcı teknoloji örneğidir. Zarf ve pul ile yolladığımız mektubu, daha ucuz pul ya da daha hızlı koşan postacılarla değiştirmiyoruz: Tamamen bambaşka bir yöntem ile değiştiriyoruz.
Uzman bakışı ile Blockchain teknolojisini ve kripto paraları geleceğini nasıl görüyorsunuz?
Kripto paralar kaderleri neyse onu yaşayacaklar. Ancak blockchain teknolojisi de bitcoin de artık geriye dönülmez şekilde, sihirli şişeden çıkmış cin gibi ama artık şişeye geri giremeyecek yeniliklerdir. Geleceğimiz bunlar üzerinden şekillenecek. Kimse bu lafımdan korkmesın ya da alınmasın, biz bunların aynılarını 1995-98 arası internet (yani world wide web) gelişimi sırasında da yaşadık. O zaman da bu HTML denilen dil ile nereye kadar gidilebilir ki deniyordu. Bugüne bakın, internetsiz çalışan bir şey kalmadı neredeyse.
Kripto para birimleri şuan oldukça gündemde sizce gelecekte de bu istikrarlı yükselişini sürdürerek bir finansal araç olarak hayatımızdaki yerini koruyabilecek mi?
Kripto paralar, aslında her birinin arkasında birer şirket ya da proje olan yatırım araçları. Bu tür yatırım yapma, yani ICO (önden para ile halka arz) denilen metod hayatımıza daha yeni girdi. Yatırımı halka indiren, global hale getiren bir inovasyon bu ICO. Şu anda ortalıkta 2000 adet kripto para var, bunların hepsi de başarılı girişim olamazlar. Yani aynı riskli şirketlere yatırım yapmak gibi bunlar da riskli olabilir ve yatırımınız yanabilir. Metod doğru ama içeriğe bakılması lazım her seferinde.
Siber güvenlik sorunlarının yaygın olduğu günümüzde Blockchain teknolojisi ne kadar güvenli? Bireyler ve kurumlar bu sisteme güvenebilecekler mi?
Blockchain teknolojisi siber güvenlik meselesini başka bir boyuta taşıyor. Eskiden merkezi data tutuyorken (bu arada hala öyle tutuyoruz) o merkezdeki verilere saldırı olması kaçınılmazdı. Blockchain ile aynı anda on binlerce kaynakta eş zamanlı olarak aynı verileri güncelleyerek tutmaktayız. Bu yepyeni bir paradigma ve buna karşı siber saldırı yapılması için yine çok farklı bakış gerekiyor. Henüz dünya toplumları olarak bu düzeyde bir anlayışta olduğumuzu zannetmiyorum. Halen 8 karakterlik şifrelerimizi korumakta zorlanan milyarlarca insanız. Daha oralara çok yol var.